Căn cước người

CĂN CƯỚC NGƯỜI

Rắc rối bắt đầu kể từ khi chiếc ví cùng số tiền vô cùng khiêm tốn của hắn đột nhiên biến mất. Tiền mất đã đành. Cái ví xưa nay dùng để đựng tiền, người ta móc ví cũng vì số tiền đựng trong đó, vậy nên nếu nói vì tiền mà hắn mất tất cả giấy tờ tùy thân cũng không sai. 

Những mảnh giấy ấy có ý nghĩa đặc biệt với hắn, còn với kẻ khác chỉ là mớ giấy lộn. Rất có thể, kẻ nào đó nhặt được đã tiêu hết dăm tạ thóc trong ví, điều đó không quan trọng, ít ra bằng ấy thóc cũng đủ bỏ vào mồm một số kẻ nào đó đang đói để chúng qua được một ngày không bị đói. Đó là hắn giả dụ như vậy. Mớ giấy tờ xác nhận hắn, rất có thể đã quăng xuống rãnh nước, xuống vệ đường, nếu kẻ được ví là người nhà quê, hoặc quăng vào thùng rác, cống thoát nước nếu kẻ đó là người thành thị.

Nếu xuống bờ mương, bờ ruộng, biết đâu sẽ có một bác nông dân chất phác nào đó nhặt được, sẽ đọc tên hắn trong tấm giấy chứng minh nhân dân rồi lần theo dấu vết nơi cấp để trả lại cho hắn, việc này tốn thời gian, nếu là anh cán bộ nhà nước rỗi việc và nhiệt thành thì còn có khả năng xảy ra. Nhưng nếu là một bác nông dân thuần túy thì chưa biết được, nó sẽ nhận được cái chặc lưỡi "Tội nghiệp cái anh cu Khèn này!". Rồi lại nằm im chỗ cũ hoặc di chuyển đến chỗ nào đó dọc đường cày cuốc, may ra số còn có thể nhìn được.

Còn như rơi vào thùng rác thành phố, nó sẽ được thả vào nhà máy nghiền rác cùng với vô số các loại rác khác, máy sẽ nghiền vụn, ủ men thành phân vi sinh. Ê, cái mặt của hắn và dãy số chứng minh của hắn thành phân vi sinh. Nghĩ đến đó - mặt hắn đen thắt lại.

Minh họa: Tô Chiêm.

Hắn là họa sĩ, họa sĩ không thể giống mỹ nữ. Cứ cho là mình cũng khai thác cái đẹp, mài cái đẹp ra để ăn theo logic sản xuất tiêu dùng đi chăng nữa, thì người đẹp và họa sĩ vẫn khác nhau. Họa sĩ tạo ra cái đẹp từ tim, óc và đôi tay. Mỹ nhân đẹp từ trong trứng. Họa sĩ bán cái đẹp mình vừa có lấy tiền đầu tư ra cái đẹp sẽ có. Mỹ nhân bán cái đẹp mình đã có lấy tiền duy trì cái đẹp đã có. Một bên là tài năng. Một bên là tài nguyên.

Hắn lại được vui thêm vài giây. Nhưng hình ảnh cái máy nghiền rác lại guồng lên trong tâm trí hắn, chiếm lĩnh mọi mảnh tư duy của hắn. Trước mắt hắn, cái trục quay khổng lồ của máy nghiền rác đang cuốn xúc cả hắn vào đó và quay, nghiền thành bụi rồi đùn ra từng sợi bột đen ngòm, tơi mủn. Hắn thấy gai rét. Hắn không biết mình nhắm mắt từ khi nào nhưng khi mở mắt ra hắn thấy xung quanh là một màu đỏ ối rồi vàng tươi, vàng sậm, rồi tím tái, rồi đen thẫm dần.

Ai đó đưa hắn vào bệnh viện. Cô cán bộ hành chính hỏi "có thẻ không". Hắn trả lời như phản xạ "Có". "Đưa đây" - Cô ta nói cộc lốc. Mặt hắn đỏ dừ. Thẻ trong ví. Cái thẻ cũng như cái giấy chứng minh của hắn, biết đâu đấy nó đã, hoặc đang trên hành trình trở thành phân vi sinh - thứ phân bón có thể khiến cây cối tốt tươi, an toàn. An toàn. Một phạm trù cực kỳ chung chung và luôn luôn đúng, nhất là khi nói về cái gọi là "sự tin tưởng"... Vậy là cái mặt gồ ghề góc cạnh của hắn sẽ là điểm nhấn trong vô số khuôn mặt khả ái trên báo chí đang được nghiền trong trục thép đen ngòm của lò đốt rác. Các phân tử chất bón cây lên men từ bột ảnh của hắn, số chứng minh của hắn, thẻ bảo hiểm của hắn, đương nhiên sẽ được loài rau khôn ngoan lựa chọn đầu tiên, và thế là sẽ có những lá rau an toàn, đậu lên những đôi môi an toàn, những hàm răng an toàn sẽ ngấu nghiến chúng…

Không có ai trong số họ phải vào viện, khi đó các bác sĩ sẽ thất nghiệp... chà chà... các cô hành chính mặc bờ lu trắng cũng mất việc theo... Lúc ấy họ sẽ phải nài nỉ nịnh nọt những bệnh nhân hiếm hoi như Khèn... Lúc ấy, Khèn sẽ ghếch mặt lên mà kiêu ngạo... Khuôn mặt hắn giãn nở sau khi tận hưởng cơn khoái cảm được chảy trong mạch nhựa lá rau, chạm đến những đôi môi an toàn chui vào gan ruột an toàn thành một tế bào sống an toàn cho cơ thể người an toàn… Giọng cô mặc bờ lu trắng làm giây phút suy tưởng tươi đẹp của hắn vỡ vụn.

- Nhanh lên. Thẻ?

- Thẻ, ... ví ... mất… ví… - Hắn ú ớ.

Cô nguýt dài một cái, chỉ hắn sang phòng bên cạnh.

- Sang kia. Dịch vụ.

Hắn bước sang ô cửa bên cạnh. Một cô mặc bờ lu trắng có khuôn mặt ưa nhìn, không ngước nhìn hắn, cô nhả ra từng từ rời rạc:

- Họ tên.

- Vạn Phú Khèn.

Hắn run rẩy, khuôn mặt đỏ bừng bởi sự kéo căng quá mức của các sợi gân và cơ mặt, nhưng hắn vẫn cố sức giữ bình tĩnh. Từ phút giờ này trở đi, bằng mọi cách hắn phải thật sự bình thản khi đọc tên mình, hắn là một con người có tên, tuổi, có nơi sinh đàng hoàng và có số chứng minh nhân dân.

- Làm gì?

- Nhà báo.

Cô gái khẽ liếc nhìn hắn, tiếng nói trộn thêm giọt đường hóa học:

- Anh đọc cho em địa chỉ ạ.

Hắn thở phào, hãnh diện, hiếm có ai trong số bệnh nhân ngồi đây được nghe giọng nói ngọt ngào thế này. Hắn kìm chế sự sung sướng, thong thả đọc tên tờ báo hạng ba mà hắn đang phụ trách minh họa. Hắn chậm rãi quan sát xung quanh, vài ánh nhìn vị nể, vài con mắt ngưỡng mộ, không ít con mắt soi mói... Hắn đọc thấy trong các ánh mắt những câu hỏi "Nhà báo làm gì chả có thẻ, chắc đi khám dịch vụ để trinh sát", "Đã đi do thám sao lại còn khai nhà báo...".

Ý nghĩ khiến hắn thoáng hoang mang nhưng hắn đang tập trung nghe tiếp âm thanh ngọt ngào khác: "Mời anh sang phòng bên, nộp lệ phí giúp em nhé!". Vừa nói cô vừa xé giấy pơ luya đưa cho hắn. Tiền… đã từ qua đến nay hắn cố quên cái từ khốn kiếp ấy. Vì nó mà hắn phải lén lút sống, lén lút ra đường, lén lút nhìn hàng dương liễu bên dòng sông vời vợi nắng. Vì tiền, hắn đã biến thành một kẻ không nguồn gốc xuất xứ, không ngày sản xuất và hạn sử dụng… Ơ... người thì làm quái gì có hạn sử dụng.

Mẹ kiếp… Tiền… Tiền. Tiên sư tiền. Tiền hoặc là hạn sử dụng của Vạn Phú Khèn bắt đầu từ hôm nay. Thì đã sao. Rồi bọn chúng, không, bọn chúng quá chung chung, rồi loài người sẽ phải tiếc nuối... rồi sẽ phải tiếc nuối. Mặt hắn căng cứng. Trơ lạnh. Đời này sẽ mất một nhà báo, còn hơn một nhà báo, một họa sĩ chỉ vì người ta nhắc quá nhiều đến tiền. Khuôn mặt hắn giãn ra, co lại rồi giãn ra… nóng bừng. Hơi nóng phá tan mọi phân tử cấu thành da thịt hắn, nung chảy hắn thành một hỗn hợp đỏ lừ. Cạnh hắn còn nhiều người xếp hàng đợi đến lượt.

Giọng nói cất lên ngọt như cật dang, xoáy vào tim hắn.

- Anh thông cảm chút. Hệ thống máy tính, máy đọc thẻ ATM đều bị lỗi, thành ra… Tiếng là mới được đầu tư nhưng bọn em sử dụng gần tháng thì bị vi rút, đơn vị bảo hành chưa sửa... Anh thấy đấy - Cô gái chỉ vào dãy bàn sau ô cửa kính, dãy máy tính (chắc là thế) đang ngủ vùi trong lớp vải màu xanh vô trùng. Cô gái lại ngọt nhạt - Ngoài cổng có cây ATM, anh chịu khó ra đó rút rồi vào nộp cho em… thật sự xin lỗi anh, tại bị vi rút, không thể thu tiền từ thẻ được, em thật sự muốn, nhưng…

- Ồ, không sao...

- Các anh là nhà báo, sau này kêu giúp chúng em một tiếng lên trên với nhé…

Hắn liếc nhìn cột ATM, sau lưng phòng bảo vệ. Nó quá an toàn và chắc chắn đến độ không có bất kỳ sự vị nể nào, bất kể anh là nhà báo hay họa sĩ hay một quyền lực gì hơn thế nữa. Cái đó, nó, tấm thẻ ATM, một miếng nhựa cứng, chữ dập nổi phủ màu nhũ, đang thất lạc đâu đó cùng chứng minh nhân dân, thẻ bảo hiểm, thẻ nhà báo và những đồng tiền của hắn. Hắn thấy nước xộc qua các lỗ chân lông trên trán, trên thái dương. Toàn thân hắn rung giật. May cho hắn, bệnh viện quá đông, ai cũng đang chăm chú đợi nghe tên mình nên không thấy khuôn mặt xanh xám đờ đẫn… của hắn.

Hắn bước đi. Vô định. Không phương hướng. Không chạm đất. Không chạm trời. Hắn đi.

Một gã họa sĩ bạc tóc đâm bổ vào hắn:

- Mày mất tích đâu mấy hôm nay. Lên xe. Tao đèo về. Việc gấp.

Gã họa sĩ bạc tóc chụp mũ lên đầu hắn, rồ ga chạy. Hắn hổn hển. Thở giật từng cơn. Không tin được vào tai mình. Những âm thanh bập bùng như trống ngũ liên, thổi vào tai hắn lẫn tiếng gió và tiếng xe máy.

- Cái ông người Úc mê bức Niệm, đòi gặp bằng được tác giả. Ba ngàn rưởi đô, giàu nhá, cái tỉnh này chưa có tranh của đứa nào được trả bằng một phần ba cái ấy. Về làm thủ tục cho nó ra sân bay, xuất khẩu tác phẩm nghệ thuật chứ không phải chơi đâu. Mày nổi tiếng rồi…

Hai tai hắn lại ù đặc lại… cái gì là thủ tục, cái gì là xuất khẩu… có phải dùng đến giấy tờ không. Toàn thân hắn mềm nhũn, đổ sụp xuống khi gã họa sĩ bạc tóc phanh xe dừng đèn đỏ. Gã tái mặt, lập cập hét vào tai hắn.

- Này, này, này… mày có làm sao không đấy, có ai không, cứu…

Hai gã họa sĩ ăn mặc rách rưới, râu tóc lùm xùm cưỡi cái đờ-rim (dream) mục yếm, đứng giữa ngã tư đường mà dòng xe cứ trôi đi mải miết. Gã họa sĩ đầu bạc chống chân xốc hắn lại, hắn ngúc ngoắc đầu, lấm lét nhìn xung quanh rồi nhảy dựng lên, cấu chặt eo gã bạn:

- Đi nhanh đi, công an kìa.

- Mày thần kinh à. Mũ mão đầy đủ, không vượt đèn đỏ, không quá tốc độ, ai làm gì mày...

- Nhưng…

- Nhưng cái con khỉ, ngồi yên đấy cho tao nhờ.

Hắn ôm chặt gã họa sĩ. Gã họa sĩ bạc tóc thấy phía sau mình một quả tim đập vào lưng bôm bốp, buộc phải tấp xe vào vệ đường, gỡ mũ Khèn ra, ốp hai bàn tay vào đầu hắn lắc lắc liên hồi.

- Mày bị sao vậy? Nói thật đi? Mày bị làm sao?

- Tao… tao…

- Làm sao? - Gã họa sĩ bạc tóc hét lên khiến Vạn Phú Khèn run cầm cập, lắp bắp nói:

- Tao… tao đang là ... là ... người lậu…

- ...

Truyện ngắn của Vũ Thanh LịchTheo : VNCA