LỜI BÌNH VỀ BÀI THƠ QUA 

NGÒI BÚT CỦA TRI ÂM, TRI KỶ

     Cách đây 4 năm, khi đọc bài thơ KÝ HỌA mang dáng dấp tự trào của tôi, bác Ngô Quý Vân - một người Anh, một đồng đội, cũng là người làm thơ và thích văn thơ - đã viết LỜI BÌNH. Theo tôi, đây là bài viết của một tri âm, khá tinh tế và sâu sắc.Tôi đăng lên để bà con đọc cho vui.

  

KÝ HOẠ

Nguyễn Mạnh Đẩu

Lão  - U 70

Vợ lão già

Con lão lớn

Cháu lão ngoan

Nhà lão vững chắc

Lại đã Phó Thường Dân.

Lão đã yếu tay chân

Vẫn ham chơi Tennis

Vẫn căng đầy cảm xúc

Sau từng trận giao tranh.

Không phải nghiệp văn chương

Mà đam mê xới cày trên cánh đồng chữ nghĩa

Cảm xúc ập ùa từng câu chuyện kể

Từng trang thơ thao thiết cõi lòng

Xe gia đình

Lão vẫn cầm vô lăng

Khi rong ruổi thăm thú bạn già

Lúc đăng đàn lễ lạt

Hàn huyên tri kỷ tri âm

Còn mái đầu bạc

Ra hiệu cải lão hoàn đồng

Lão chẳng có gì khác

Vẫn náo nức quyện hoà

Giữa bao cuộc vui chung !

Mỹ Đình,  07/9/2016

LỜI BÌNH :

------------

     CẢM NHẬN VỀ MỘT BỨC CHÂN DUNG KÝ HỌA

                                                         Ngô Quý Vân

                                        

       Xưa nay, người đời  vẫn ký họa bằng tranh, kể cả ký họa chân dung hay cảnh vật. Thế nhưng, nay ta lại bắt gặp một bức ký họa chân dung bằng ngôn ngữ thơ rất độc đáo của Nguyễn Mạnh Đẩu. Với giọng thơ tự trào, hóm hỉnh pha chút ngạo nghễ, ngang tàng - một phong cách đậm “chất lính chiến” , tác giả đã tự phác họa nên bức chân dung Lão phu Nguyễn Mạnh Đẩu rất ung dung, tự tại giữa đời.

       Thoạt đầu, lão viết như một lời tự sự :

“ Lão - U 70

Vợ lão già

Con lão lớn

Cháu lão ngoan

Nhà lão vững chắc

Lại đã Phó Thường Dân ”.

      Ở  tuổi U70, NMĐ tự phong mình lên lão. Mà lão là đúng quá rồi. Bởi, xưa nay người đời đều xác nhận :” Nhân sinh thất thập cổ lai hy” mà. Được bước đến ngưỡng này cũng là đã một hạnh phúc. Lão đang ở vào thời kỳ cuối MÙA NGƯỜI. Thành quả mà Lão thu hoạch được của MÙA NGƯỜI ở tuổi U70 thế là cũng đã an yên, viên mãn. Lão bằng lòng, chẳng cần gì hơn thế nữa.

     Thế nhưng đừng tưởng Lão ung dung, tự tại là lúc Lão chấp nhận dừng bước, sống thụ hưởng không thôi đâu. Thông thường, ở tuổi Lão người ta vẫn thường thế, nhưng với Lão thì không. Lão vẫn không chịu chấp nhận mình là “lão “ trong cách sống, mà phải  quên đi tuổi tác, sống thật trẻ trung, sôi động, rộn ràng:

         

“ Lão - đã yếu tay chân

Vẫn ham chơi Tennis

Vẫn căng đầy cảm xúc

Sau từng trận giao tranh.

     Đọc những dòng thơ trên, ta hình dung ra trước mắt ta một Nguyễn Mạnh Đẩu thật tráng niên, tráng kiện. Vẫn chơi Tennis với một khí thế hừng hực giao tranh. âm hưởng khí thế của người lính năm xưa khi bước vào trận tuyến còn đeo đẳng mãi trong Lão cho đến tận giờ, và mãi mãi về sau.

     Những dòng thơ tiếp theo lại vẽ nên một Nguyễn Mạnh Đẩu với niềm đam mêm văn chương chữ nghĩa:

“ Không phải nghiệp văn chương

Mà đam mê xới cày trên cánh đồng chữ nghĩa

Cảm xúc ập ùa từng câu chuyện kể

Từng trang thơ thao thiết cõi lòng …”

        Lão -U70. Nhưng lão vẫn còn dồi dào nhựa sống, cảm xúc vẫn đong đầy, tâm hồn vẫn chan chứa tình người, tình đời. Tất cả thôi thúc Lão cầm bút làm một văn nhân. Lão viết văn không phải tìm kiếm thi liệu từ đâu cả, nó vốn tiềm ẩn, tàng trữ trong con người Lão từ cuộc sống phong trần, từng trải, cộng thêm một cảm xúc tinh tế nhạy cảm, một năng khiếu văn chương sẵn có.  Lão mải miết, đam mê cày xới “trên cánh đồng chữ nghĩa” để cho đời những “trang thơ thao thiết cõi lòng”.  Thế là Lão lại có một MÙA NGƯỜI bội thu các tác phẩm văn chương. Giờ đây Lão xứng đáng được phác họa thành chân dung là  một Văn sĩ – Chiến sĩ.

       Ngoài những giờ đam mê miệt mài với chữ nghĩa văn chương hay đua sức mình cùng lớp trẻ trên sân quần vợt, Lão vẫn không quên tự thưởng cho mình những phút giây thư giãn, nhàn tản bên những đồng đội cũ tri kỷ, tri âm.  Hình ảnh Lão ở đây hiện lên thật lãng tử, phong trần:

“ Xe gia đình

Lão vẫn cầm vô lăng

Khi rong ruổi thăm thú bạn già

Lúc đăng đàn lễ lạt

Hàn huyên tri kỷ, tri âm …”

    Vậy đó! Tuổi tác bất lực trước sức sống Lão rồi. Bất lực trước thái độ sống lạc quan, yêu đời của Lão. Kể cả dung mạo nhé. Lão có thể “ cải lão hoàn đồng ” được mà :

“ Còn mái đầu bạc

Chiều nay ra hiệu cải lão hoàn đồng

Lão chẳng có gì khác

Vẫn náo nức quyện hoà

Giữa bao cuộc vui chung.”

     Đọc khổ kết bài thơ, ký họa lên trước mắt ta một Nguyễn Mạnh Đẩu phong độ, tráng kiện, đôi mắt hấp háy niềm vui, lòng luôn náo nức, rạo rực tràn đầy nhựa sống yêu đời. Thế mới biết, tuổi tác chỉ là con số, còn già trẻ là ở nơi tâm  ta.

     Bài thơ là một lời tự bạch, tự họa, tự bộc lộ, tự thể hiện con người tinh thần của Nguyễn Mạnh Đẩu. Ông đã thể hiện rất rõ quan niệm về cuộc đời với một thái độ lạc quan bình thản, với một nhân sinh quan anh minh, với quan niệm: “ Tri túc” là hạnh phúc, thanh thản. Quan niệm nhân sinh đó đã trở thành lẽ sống cao đẹp, nó đã từng được thể hiện  nhiều trong những trang văn, trang đời của ông.

Trong bài thơ: “Tự sự”, ông đã từng nói rõ :

                              “ Lão phu nguyên bất nguyện tòng binh

                                  Nhân vị giang san họa chiến chinh

                                 Tứ thập dư niên phò sự nghiệp

                                  Quy lai mã đáo toại công thành ”

       Bài Ký họa của Nguyễn Mạnh Đẩu đã nêu lên một bức thông điệp sống : Sống, cho dù ở tuổi nào cũng phải sống hết mình, sống có ý nghĩa, có ích cho đời để khi ngoảnh đầu nhìn lại những năm tháng đã qua trong cuộc đời, ta có quyền kiêu hãnh ngẩng cao đầu. Sống thật xứng đáng là một CON NGƯỜI !