TA VẪN LÀ TA THÔI
TẬP THƠ CỦA PHƯƠNG VIỆT
Nhà Xuất bản Văn học -2011
Phương Việt tên thật là Trần Hồng Châu, người
cùng xã với tôi. Hiện anh là Phó Bí
thư thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Nghệ An. Nói chung, người Xứ Nghệ quê
tôi thường thích thơ. Dĩ nhiên, giữa thích thơ và biết làm thơ là một
khoảng cách; làm được thơ hay là một khoảng cách lớn hơn. Và người
sống bằng nghiệp thơ lại càng hiếm. Với Phương Việt, dẫu không là nhà thơ chuyên
nghiệp, nhưng theo tôi, tập thơ “Ta vẫn
là ta thôi” của anh thật hay. Thơ Phương Việt kiệm lời, đa nghĩa, vừa giàu cảm xúc trữ tình, vừa đậm tính triết lý nhân sinh sâu sắc; lưu lại những kỉ niệm đẹp trong đời cùng với
sự giải bày những suy tư trăn trở, những chiêm nghiệm, tự sự lắng đọng trong tâm hồn anh.
Xin giới thiệu để bạn đọc cùng thưởng thức, đồng vọng, chia sẻ.
NMĐ
LỜI CỦA BÚT
Sột
soạt đêm khuya tiếng cọ mài,
Ấy lời
của bút ngỏ cùng ai.
Cuộc
đời ngắn ngủi trong gang tấc,
Biết
có lưu gì chút mực phai ?
Tháng
6/1991
NGẪM
“Sáng
khoai, trưa khoai, tối khoai, khoai ba bữa
Ông
đỗ, cha đỗ, cháu đỗ, đỗ cả nhà”
Còn
lời nào hay hơn thế nữa
Tôn
vinh hiếu học quê ta?
Ngẫm
thấy thậm hay
Nghĩ
mà day dứt
Cả nhà
đi thi, cả nhà đậu đạt
Sao
vẫn khoai ba bữa mỗi ngày?
THƠ NGÀY HẠN
Gió
Lào thổi ràn rạt
Nắng
như lửa táp
Như ong châm, kiến đốt.
Con
chó nấp dưới gốc cây bàng
Thè
chếc lưỡi dài thở dốc.
Mặt
ruộng nhở nham nứt toác
Bùn
non đọng váng khô quăn
Lúa
non chuyển dần màu nắng.
Vũng
nước đọng ở cuối mương
Mẹ oằn
lưng chắt từng gàu lửng
Hắt
lên mặt ruộng…
Chiếc
gàu chắt từng giọt
Chắt
sức tàn mẹ tôi?
Tháng 7/2010
TẠ LỖI
Thuở
thiếu thời non dại
Mẹ dạy
con làm người
“Muốn
nói phải uốn lưỡi
Nhớ
cẩn trọng từng lời”.
Con lớn
rồi con đi
Ăn cơm
người mòn bát
Cứ
nghĩ mình đủ khôn
Lúc đăng
đàn diễn thuyết.
Lời
nói như có cánh
Lời
nói như sóng gầm
Lời
nói như kim châm
Lời
nói như tiếng vọng…
Đêm
qua con nằm mộng
Gặp
mẹ, mẹ thoáng buồn
Mẹ vẫn
nhắc riêng con
“Muốn
nói phải uốn lưỡi”.
Mẹ ơi!
Con có lỗi
Chỉ có
việc học nói
Đã quá
nửa đời người
Con
vẫn không học nổi.
Mẹ cho
con tạ lỗi
Mẹ cho
con tạ lỗi
Mẹ cho
con tạ lỗi!
Tháng 5/2006
CHIỀU QUÊ
Tháng
Mười nắng chín vàng ngọt lịm
Gió
heo may thơm nức rơm đồng
Chiều
xuống muộn, chiều buông bịn rịn
Sương
khói mơ màng quyện bên sông.
Bóng
mẹ trải dài dọc triền đê
Nhẹ đôi quang gánh quẩy chiều về
Trước
sân lũ trẻ chia bánh cốm
Bếp
lửa hồng reo khúc nhạc quê.
Thái Bình,
9/1995
GỬI NGƯỜI QUAN
HỌ
“Nước
sông Cầu có khác nước sông Lam?”
Câu đơn giản mà khó người lý giải
Điều
hẳn không ai chối cãi
Con
gái sông Cầu
Cũng
đẹp như con gái sông Lam!
Cảm ơn
Chúa đã ban cho anh
Bên em
trong khoảnh khắc
Như
đời người “Chỉ một lần duy nhất
Tắm
nước một dòng sông”.
Cám ơn
em đã mang sông Cầu đến trao anh
Giữa
rát bỏng gió Lào
Vẫn
“Xanh xanh làng Quan họ”
Đã một
thời anh đi tìm kinh đô cổ
Mong gặp
câu “Người ở đừng về…”
Một
thoáng xa rồi
Một
thoáng đam mê
Câu ví
dặm níu chân anh ở lại
“Đến
hẹn lại lên”
Người
về trẩy hội
Biết
chăng ai “Vạt áo ướt thầm”?
Cửa Lò,
tháng 6/2001
RU
Bà ru
mẹ
Chiếc
võng đay gai
Cột
vào hai cột mét
Võng
đưa kéo kẹt
Lời ru
à ơi…
Mẹ ru
em
Đung
đưa vành nôi
Lửa
hồng soi má nám
Nghẹn
ngào mẹ hát
Bài ca
Trường Sơn…
Em ru
con
Phòng
điều hòa
Xe nôi
Nhật
Lời ca
từ điện thoại 3G
Có đủ
ba dòng âm nhạc…
Chợt
buồn man mác!
Tháng 8/2009
ĐỘC ẨM GIAO THỪA
Trong
khói hương trầm mặc
Bóng Giao
thừa lặng trôi
Xếp
bằng ngồi độc ẩm
Suy tư
ngẫm sự đời.
Bạn bè
khắp thiên hạ
Tri âm
được mấy người
Cụng
ly vào quá khứ
Khép
chặt cõi lòng ơi.
Ly
Giao thừa ta uống
Có men
đất hương trời
Có
đông tàn giá lạnh
Có
xuân nồng tươi vui.
Ly Xuân đầy sóng sánh
Như
tình ta với đời
Dẫu
biết rằng thời thế
Ta vẫn
là ta thôi!
Đêm Giao
thừa độc ẩm
Hương
rượu trong hương đời
Gió
xuân ơi, ta gửi
Chút
hương nồng muôn nơi…
Giao thừa Bính Tý (1996)
PHÚT THẦN TIÊN
Rượu
nhạt uống với trăng suông
Nhâm
nhi càng thấy vợi buồn, người ơi!
Bình
đầy rồi lại bình vơi
Trăng
giăng bàng bạc, trăng rơi đáy bình.
Ngoài
thềm một nụ hồng xinh
Cô
đơn, hoa cũng một mình uống trăng
Ồn ã chi,
để nao lòng
Đêm
sâu, hoa cứ lặng thầm tỏa hương.
Bụi
trần lơ lửng đời thường
Biết
đâu trong đục, đâu đường em đi
Vinh
hoa, phú quí nghĩa gì
Nếu
không tri kỷ, sẻ chia nỗi niềm…
May mà
có phút thần tiên
Rượu
pha trăng…
uống trước thềm,
ngắm hoa!
Đà
Lạt, tháng 3/2000
BẠN TÔI
Bạn
tôi học chưa hết lớp mười
Viết
số tỷ chưa đúng.
Thời
bao cấp
Ra
Bắc, vào Nam buôn vải, buôn gạo
Thời
mở cửa
Lên
Lào buôn gỗ, buôn xe.
Bạn
tôi tiền nhiều vô kể
Quan
hệ toàn hạng chính khách, đại gia.
Gặp
chúng tôi
Bạn
cười khơ khớ
Chúng
mày học nhiều làm gì cho khổ
Hãy
coi đời là đại học tổng hợp, bách khoa!
Rượu
ngà ngà
Bạn
nói về nhân - thế
Về
cách làm chính trị gia, cách làm tiến sỹ
Cách
điều hành, quản lý vĩ mô…
Chúng
tôi, mắt chữ A, mồm chữ O
Ly
rượu nâng lên, đặt xuống!
Hà Nội, tháng
6/1996
KHÚC QUANH
Đường
đời muôn nẻo dẫn bước
Có những
lần ta gặp
Khúc
quanh!
Hiểm
nguy, cạm bấy rập rình
Lâng
lâng, rờn rợn
Dằn
lòng
Gồng
mình chịu đựng
Cố
nghiêng nghiêng để giữ thăng bằng
Tránh
đổ gãy!
Khúc
quanh
Dịp
may cho ta nhình lại
Phía
sau mình
Có
những điều khi xênh xang đường rộng
Không
bao giờ nhận ra!
2004
CON SỐ KHÔNG
Con số
không
Đứng
một mình
Chỉ là
số không tròn trĩnh.
Con số
không
Đứng
trước một con số
Đứng
trước một dãy số
Thì,
số không cũng như không có.
Con số
không
Đứng
sau một con số
Đứng
sau một dãy số
Tập
hợp số được nâng giá trị cả chục lần!
Con số
không
Không
phải là số không
Nếu
biết đứng đúng chỗ.
Tháng 3/2008
SÂN GÔN
Sân
gôn mười tám lỗ,
Cỏ
xanh nhột mắt người.
Du
khách tay vung gậy,
Tung
tẩy và mỉm cười…
Góc
đường lão nông đứng,
Chống
cuốc mặt nhìn trời!
Chí Linh, tháng 8/2006
MỘT THOÁNG
Thời
gian thấm thoắt bóng câu
Tóc
xanh nay đã đổi màu muối tiêu
Ba
mươi năm, một chữ Yêu
Biết
ai còn nhớ những điều … dễ quên?
Bồi
hồi ký ức sinh viên
Bàn
chân lấm đất mọi miền về đây
Xin
đừng vội nói chia tay
Ba
mươi năm, có một ngày, nỡ xa?
Cũng
mừng em đã lên bà
Vẫn
còn nền nẩy, dẫu qua xuân thời
Dập
dềnh ánh mắt em cười
Neo
vào quá khứ một thời sinh viên
Lên bà
mà vẫn rất… em
Giá
như đời dễ bỏ quên chuyện đời?
Phải
đâu “muôn sự tại trời”
Trong
nhau, mà vẫn suốt đời xa nhau…
Huế, 30-4-2000
VỚI BẠN RƯỢU
Ngàn
năm trước người đời đã rượu
Ngàn
năm sau người đời vẫn rượu
Thế
giới văn minh sống chung với rượu,
Có gì
khó bằng nghệ thuật uống không anh?
Xuân
Kỷ Sửu (2009)
HỒ TÂY VÀO THU
Sương
bảng lãng
Thuyền
thấp thoáng
Hồ mơ
màng
Ngái
ngủ.
Chèo
nhè nhẹ khua
Sóng
êm êm vỗ
Gió
mơn man gió
Nhẹ
nhàng.
Hồ Tây
vào Thu
Trời say,
đất say
Em như
tiên nữ
Bơi
thuyền vào mây…
Hà Nội, tháng 8/2005
CÁNH ĐÔNG CHUM
Hàng
ngàn cái chum đá
Niên
đại trên năm ngàn năm
Rải
rác khắp cánh đồng
Làm
nên Cánh Đồng Chum.
Thành
chum dày thách thức thời gian
Lòng
chum rộng chứa đầy kỳ bí
Miệng
chum nhỏ kiệm lời với hậu thế
Nào
đâu đáp số cuối cùng?
Có lẽ
với tôi, đó là điều hấp dẫn nhất
Khi
đến Cánh Đồng Chum!
Thị xã Pôn-Xa-Vẳn
(Lào), 4/2011
VỚI TƯỢNG THẦN TỰ DO
Quê
hương nàng bên kia bờ Đại dương xanh (*)
Sao
lại đứng đây
Nơi
hoang đảo, một mình?
Biển
dữ dội, sóng rập rình
Gió
hoang dại xô nghiêng sườn đá
Dẫu
được phong Thần mà xa lạ cô đơn…
Về
thôi, nàng ơi!
Làm
Thần Tự Do xứ người
Sao
bằng làm Dân Tự Do nơi đất mẹ
Thần
giữa đời thường
Thần
mới thật Thần hơn.
Về
thôi, nàng ơi!
NewYork, tháng 8/2008
(*)Tượng
Thần Tự Do được chế tác ở Pháp. Năm 1884, Tổng thống Pháp tặng cho nước Mỹ.
Tượng được dựng tại một hòn đảo mồ côi ngoài khơi Thành phố NewYork.
LỜI CẦU Ở THÀNH
JÊ-RU-XA-LEM
Những
tảng đá nặng hàng chục tấn
Xếp
chồng lên thành bức tường dài
Phía
Tây Thành Jê-ru-xa-lem
Bức
Tường Thiêng
Có từ thời Đức Chúa
Người
Do thái đến đây hành lễ
Họ
viết lời nguyện cầu vào giấy
Rồi
gửi vào khe các tảng đá
Chống
tay, úp mặt vào Tường
Cầu
nguyện…
Tôi,
người ngoại đạo
Cũng
úp mặt vào Tường
Cầu
cho lời cầu của con người đến được Chúa
Cầu
cho trần thế không còn lời cầu xin nữa
Bức
Tường Thiêng
Không
còn là “Bức Tường Than Thở”!
Thành Jê-ru-
xa- lem, 10/2009
MỘT LẦN CÔN ĐẢO
Nơi
đây là địa ngục trần gian
Những
phòng biệt giam, chuồng bò, chuồng cọp…
Tột
cùng dã man, tội ác
Trên
hai mươi ngàn người con Đất Nước
Nằm
xuống nơi đất này!
Nghĩa
trang Hàng Dương hôm nay
Mới
tìm được một ngàn chín trăm mười tám ngôi mộ
(Chỉ
bảy trăm mười ba ngôi có tên)
Trên
từng ngôi mộ
Điện
vẫn sáng
Nến
vẫn cháy
Hương
vẫn thắp
Thâu
đêm.
Gió
Hàng Dương vẫn thổi
Miên
man
Lật
từng trang quá khứ
Thổi
dọc chiều dài lịch sử
Thổi
khô dòng nước mắt…
Nghĩa
trang Hàng Dương
Ai
lòng chưa thanh tịnh
Hãy
đến đây một lần!
Côn Đảo, tháng
6/2011
HAI MẶT ĐỒNG TIỀN
Có
phải vì bí hiểm
Hay
thật đến trụi trần
Mà từ
cổ chí kim
Đồng
tiền có hai mặt?
Mặt
dương-mặt âm
Mặt
sấp- mặt ngửa
Đồng
tiền nhảy múa
Biến
hóa khôn lường…
Văn
minh nhân loại
Sinh
ra đồng tiền
Nhân
văn con người
Làm
nên đồng tiền hai mặt!
Tháng 6/2006
KIẾP NGƯỜI
Đời là
bể khổ
Ai
chưa ăn mày?
Ăn mày
cửa chợ
Ăn mày
cửa quan
Ăn mày
cửa Phật…
Kẻ
khất danh
Người
khất thực.
Áo
thụng, quần thâm
Com
lê, cà vạt
Sang
hèn tuy khác
Vai
diễn trò Đời.
Ăn mày
muôn mặt
Gian
nan kiếp người!
Mùa Đông 2010
DẤU HỎI
Con
người chào đời
Bằng
tiếng khóc
Sao
không là nụ cười
Cho
đời vơi nước mắt?
Con
người sinh thời
Đầy bí
ẩn
Cao vô
cùng
Sâu vô
tận
Khó
nẻo dò, lần?
Con
người sắp từ trần
Bỗng
dưng minh mẫn
Bỗng
dưng thật thà…?
Viếng
con người
Cây
huwong cháy cong
Như
một dấu hỏi?
Tháng 10/2009
TÔI LÀ AI
“Tôi
là ai ?”
Không
phải ai cũng biết.
Bể
trầm luân oan nghiệt
Vòng
luân hồi cứ quay
Đời
như tỉnh, như say
Sắc
sắc, không không …vô định.
Chốn
trần ai hạn hữu
Cuộc
sống cứ muôn màu.
Trong
sâu thẳm nỗi đau
Nơi
tận cùng hoan lạc
Trên
đỉnh cao quyền lực
Chốn
mạt lộ, vô tình…
“Tôi
là ai?”
Không
phải ai cũng tự biết mình!
Yên Tử,
12/2009
CHƯƠNG CUỐI
Tuổi
năm lăm
Ta bước
vào chương cuối
Cuốn
tiểu thuyết lâm ly
Chốn
quan trường.
Chương
cuối
Sao đã
là chương cuối
Khi
trong ta
Đang
độ chín đằm?
Mà
thôi
Chốn
quan trường vẫn vậy
Lần
lữa chi
Chương
cuối có năm hồi…
Ờ, khó
thật
Khi
viết về chương cuối
Ta
vượt qua ta
Lòng
dừng bối rối.
Dừng
đúng lúc
Kết
đúng độ
Trang
sách gấp lại
Trang
đời vẫn mở…
Chương
cuối
Tuổi
năm lăm!
Tháng 3/2011
DÒNG ĐỜI
Dòng
đời từ đâu, chảy về đâu
Triệu
năm trước, triệu năm sau nữa
Dòng
ghập ghềnh, quanh co, trăm ngả
Cũng
đôi bờ Đục – Trong!
Dòng
đời từ đâu, chảy về đâu
Lớp
lớp tiền nhân, trùng trùng hậu thế
Muôn
mặt người, mưu sinh muôn kế
Vần
vũ, quay cuồng, chìm nổi, trầm luân.
Dòng
đời từ đâu, chảy về đâu
Cái
gì qua mau, cái gì bất biến
Thời
gian cứ một chiều thẳng tiến
Đời
người tựa ánh sao rơi.
Neo
đậu bến nao
Hỡi
một kiếp người
Bến
Đục lắm phù du
Bến
Trong nhiều danh ảo…
Như
có tiếng chuông ngân trong dông bão
Vọng
ru lời Nước Non!
Tháng
12/2010
-----------------------------------------------------------
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét